Τι είναι η τενοντοπάθεια Αχιλλείου;
Όταν υπάρχει εκφύλιση και φλεγμονή του Αχιλλείου τένοντα, η κατάσταση ονομάζεται τενοντοπάθεια Αχιλλείου. Ο τένοντας μπορεί να διογκωθεί και να προκαλέσει πόνο. Αυτή η κατάσταση είναι συχνή στους αθλητές, τους δρομείς και τους ασθενείς που έχουν αυξημένο μυικό τόνο στους γαστροκνημίους. Η πάθηση μπορεί να εμφανιστεί στη μεσότητα του τένοντα. Αυτή είναι η τυπική τενοντοπάθεια Αχιλλείου (mid-substance tendinosis). Μπορεί επίσης να παρουσιαστεί στο σημείο όπου ο τένοντας συνδέεται περιφερικά με το οστό της πτέρνας. Αυτή η πάθηση είναι γνωστή ως καταφυτική τενοντίτιδα του Αχιλλείου.
Ποια είναι τα συμπτώματα της τενοντοπάθειας του Αχιλλείου;
Όταν ο Αχίλλειος έχει φλεγμονή παρατηρούνται πολλές αλλαγές: Οι ασθενείς έχουν πόνο ή / και αίσθηση τάσης (σφίξιμο) στον τένοντα πίσω από τον αστράγαλο. Τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει τραύμα στο δέρμα ή ιστορικό κάκωσης, αλλά μάλλον μια αργή εξέλιξη του πόνου. Οι ασθενείς μπορεί να δυσκολεύονται να ανεβούν σκάλες ή να τρέξουν. Οι ασθενείς μπορεί επίσης να πονέσουν όταν βαδίζουν αφού καθίσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα ή μετά τον ύπνο. Πολλοί ασθενείς θα παρατηρήσουν ένα εξόγκωμα είτε στον τένοντα (midsubstance tendinosis / τενοντοπάθεια Αχιλλείου) είτε ακριβώς πίσω από το οστό της πτέρνας (καταφυτική τενοντίτιδα Αχιλλείου). Σε ορισμένους μπορεί να υπάρχει ερεθισμός από τα παπούτσια τα οποία τρίβονται στο εξόγκωμα και αισθάνονται καλύτερα όταν φορούν παντόφλες ή πέδιλα. Οι ασθενείς επίσης έχουν συνήθως λιγότερο πόνο ενώ φορούν παπούτσι με λίγο τακούνι σε αντίθεση με τα επίπεδα υποδήματα.
Τι προκαλεί την τενοντοπάθεια του Αχιλλείου;
Ο βραχύς / ρικνός Αχίλλειος και οι σφιχτοί γαστροκνήμιοι αποτελούν τις συνήθεις αιτίες της τενοντοπάθειας του Αχιλλείου. Επιπλέον, η καταφυτική τενοντίτιδα του Αχιλλείου συχνά συσχετίζεται με την λεγόμενη εξόστωση της πτέρνας. Αυτή η εξόστωση (μια μορφή οστεόφυτου) μπορεί να τρίβεται πάνω στον Αχίλλειο και να οδηγήσει σε ρήξεις και μικρά σχισίματα. Προσομοιάζει με ένα σχοινί / ιμάντα (ο Αχίλλειος τένοντας) που τρίβεται σε ένα κοφτερό βράχο (την εξόστωση της πτέρνας). Αυτό είναι επίσης γνωστό με την ονομασία Σύνδρομο ή Εξόστωση Haglund. Ο πόνος και η διόγκωση εμφανίζονται ως συσσωρευτικές επιπτώσεις της χρόνιας φθοράς και μικρορρήξεων του τένοντα.
Πως γίνεται η διάγνωση της τενοντοπάθειας;
Λαμβάνεται ένα εκτενές ιστορικό και γίνεται η κλινική εξέταση. Οι ασθενείς συνήθως θα έχουν πόνο πάνω στον τένοντα ή στο πίσω μέρος της πτέρνας. Μπορεί επίσης να έχουν πρήξιμο και πάχυνση του τένοντα. Μπορεί να δοθεί απεικονιστικός έλεγχος με απλές ακτινογραφίες ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν οστικές προπέτειες στην πτέρνα (εξοστώσεις – ενθεσόφυτα). Μπορεί επίσης να διενεργηθεί μαγνητική τομογραφία ή υπερηχογράφημα για να εκτιμηθεί περαιτέρω σε τι ποσοστό έχει επηρεαστεί ο τένοντας και να αναζητηθούν τυχόν ρήξεις μέσα στη μάζα του.
Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές;
Η θεραπεία εξαρτάται από τη διάρκεια και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Πολλοί ασθενείς βελτιώνονται χωρίς χειρουργική επέμβαση. Η ξεκούραση και η φαρμακευτική αγωγή μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του πρηξίματος και του πόνου. Τα ορθωτικά επιθέματα της πτέρνας από σιλικόνη μπορούν να βελτιώσουν τον πόνο αφαιρώντας κάποια από την πίεση που ασκείται στον Αχίλλειο τένοντα κατά το περπάτημα. Μπορεί να γίνει επίσης σύσταση για χρήση αφαιρούμενης μπότας ή κάποιου άλλου τύπου νάρθηκα.
Συχνά συνιστάται η φυσικοθεραπεία ώστε να βελτιωθεί η ελαστικότητα και η κινητικότητα των μυών της κνήμης κυρίως με διατάσεις. Άλλες θεραπείες μπορεί να περιλαμβάνουν θεραπευτικούς υπερήχους, μασάζ – χειρομαλάξεις, θεραπεία με κρουστικό υπέρηχο (ESWT – extracorpeal shockwave therapy, Piezowave®) και τοπικά επιθέματα νιτρογλυκερίνης. Πρόσφατα, το πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια (PRP – Protein Rich Plasma) έχει επίσης μελετηθεί ως θεραπεία για την τενοντοπάθεια του Αχιλλείου. Αυτό περιλαμβάνει τη λήψη αίματος από τον ίδιο τον ασθενή και την απομόνωση των αυξητικών παραγόντων που εμπλέκονται στην επούλωση. Μετά από επεξεργασία που περιλαμβάνει ειδική φυγοκέντρηση, αυτός ο ορός εγχύεται στον φλεγμονώδη τένοντα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. Οι λεπτομέρειες της επέμβασης εξαρτώνται από την εντόπιση της παθολογίας και την έκταση της τενοντοπάθειας.
Συχνές ερωτήσεις
Εάν αντιμετωπιστώ συντηρητικά, θα επανέλθει / υποτροπιάσει η τενοντοπάθεια του Αχιλλείου;
Ενώ οι περισσότεροι ασθενείς θα επιτύχουν διαρκή ανακούφιση μετά από θεραπεία για την τενοντοπάθεια του Αχιλλείου, τα συμπτώματα μπορεί να επιστρέψουν. Ο κίνδυνος μειώνεται εάν ο ασθενής συνεχίσει να κάνει τακτικά διατάσεις ακόμα και μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων. Ωστόσο, οι αθλητές και οι δρομείς ειδικότερα κινδυνεύουν λίγο περισσότερο από την επανεμφάνιση της πάθησης λόγω των υψηλών απαιτήσεων της αθλητικής δραστηριότητας για τον Αχίλλειο τένοντα. Αυτοί οι ασθενείς θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στις διατάσεις και το είδος των παπουτσιών για να αποτρέπουν την υποτροπή και τη μετάπτωση της πάθησης σε χρόνια τενοντοπάθεια.
Ποια είναι τα αποτελέσματα για όσους χειρουργηθούν για τενοντοπάθεια του Αχιλλείου;
Η χειρουργική επέμβαση έχει προβλέψιμη επιτυχία στην επιστροφή των ασθενών στις δραστηριότητες τους. Τα ποσοστά επιτυχίας έχουν αναφερθεί μεταξύ 80 και 90%, πράγμα που σημαίνει ότι οκτώ έως εννέα στους 10 ανθρώπους βελτιώνονται με τη χειρουργική επέμβαση. Μερικές από τις διακυμάνσεις στα αποτελέσματα εξαρτώνται από το ποσοστό του τένοντα που πάσχει κατά τη στιγμή της χειρουργικής επέμβασης.
Οι ασθενείς βελτιώνονται τόσο με τη συντηρητική όσο και με τη χειρουργική αντιμετώπιση της τενοντοπάθειας του Αχιλλείου. Η φυσικοθεραπεία έδειξε να βοηθά τους περισσότερους ασθενείς με την πάθηση αυτή και θα πρέπει να προτείνεται πριν την λύση της χειρουργικής αντιμετώπισης.