Τι είναι η πλατυποδία ενηλίκων;
Η πλατυποδία ενηλίκων είναι μια κατάσταση που προκαλεί επιπέδωση και κατάργηση της ποδικής καμάρας.
Ποιοι είναι οι στόχοι της χειρουργικής διόρθωσης της πλατυποδίας;
Ο στόχος της χειρουργικής διόρθωσης είναι η βελτίωση της ευθυγράμμισης του ποδιού. Αυτό επιτρέπει περισσότερο φυσιολογικές πιέσεις στο πέλμα κατά τη διάρκεια της ορθοστασίας και της βάδισης. Στην επέμβαση διενεργείται ένας συνδυασμός χειρουργικών τεχνικών για την αποκατάσταση των συνδέσμων και των τενόντων που υποστηρίζουν την καμάρα. Μερικές φορές γίνονται οστεοτομίες για να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της καμάρας. Η σωστή διόρθωση της παραμορφώσεως της πλατυποδίας μπορεί συχνά να συμβάλει στη βελτίωση του πόνου και της δυνατότητας της βάδισης του ασθενούς.
Ποια σημάδια υποδηλώνουν την ανάγκη χειρουργικής επέμβασης;
Οι ασθενείς με πλατυποδία συχνά περιγράφουν πόνο στον αστράγαλο και δυσκολία στις καθημερινές δραστηριότητες. Η χειρουργική ανακατασκευή της ποδικής καμάρας πραγματοποιείται σε ασθενείς με πλατυποδία που είναι ακόμα εύκαμπτη, δηλαδή δεν έχει προχωρήσει σε δυσκαμψία / αγκύλωση του ποδιού. Ο ειδικός ορθοπαιδικός πρέπει καταρχήν να κάνει μια πλήρη αξιολόγηση του ποδιού. Αυτή περιλαμβάνει τη λήψη ιατρικού ιστορικού, τη λεπτομερή κλινική εξέταση και ακτινογραφίες. Μια δοκιμαστική περίοδος συντηρητικής θεραπείας θα πρέπει να ολοκληρωθεί πριν από οποιαδήποτε απόφαση για χειρουργική επέμβαση. Οι θεραπείες μπορούν να περιλαμβάνουν ξεκούραση, ακινητοποίηση, ορθοπαιδικούς πάτους, ειδικούς νάρθηκες και φυσικοθεραπεία. Εάν αυτά δεν επιτύχουν, μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο χειρουργικής επέμβασης.
Πότε πρέπει να αποφεύγεται η χειρουργική επέμβαση;
Οι ασθενείς που έχουν διαβήτη ή λαμβάνουν από του στόματος στεροειδή πρέπει να αξιολογούνται πρώτα από τον γιατρό που τους παρακολουθεί. Αυτές οι παθήσεις μπορεί να σας εμποδίσουν να χειρουργηθείτε με ασφάλεια. Οι παχύσαρκοι ασθενείς και οι καπνιστές διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για θρόμβους αίματος και προβλήματα στην επούλωση των πληγών. Η πλήρης αποκατάσταση από την επέμβαση για πλατυποδία μπορεί να διαρκέσει έως και ένα χρόνο. Οι ασθενείς που δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να ολοκληρώσουν αυτή τη διαδικασία δεν πρέπει να προχωρήσουν σε χειρουργική επέμβαση.
Γενικές πληροφορίες για την χειρουργική επέμβαση
Ένας συνδυασμός χειρουργικών τεχνικών μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανακατασκευή της παραμόρφωσης της πλατυποδίας. Γενικά, οι επεμβάσεις αυτές μπορούν να διαχωριστούν σε εκείνες που διορθώνουν τις παραμορφώσεις των οστών και εκείνες που επισκευάζουν τους συνδέσμους και τους τένοντες. Ο εξειδικευμένος ορθοπαιδικός χειρουργός θα επιλέξει τον σωστό συνδυασμό επεμβάσεων για το πόδι σας.
Η χειρουργική επέμβαση του ποδιού μπορεί να πραγματοποιηθεί με περιοχική αναισθησία, η οποία προκαλεί μούδιασμα του άκρου ποδός και της ποδοκνημικής με επισκληρίδιο ή γενική αναισθησία, η οποία μπορεί να απαιτεί διασωλήνωση. Ένα νευρικό μπλοκ χρησιμοποιείται συχνά στην περιοχή πίσω από το γόνατο για τη μείωση του πόνου μετά από τη χειρουργική επέμβαση.
Χειρουργική τεχνική
Οστεοτομία έσω παρεκτόπισης πτέρνας
Η οστεοτομία έσω παρεκτόπισης της πτέρνας χρησιμοποιείται συχνά όταν το οστό της πτέρνας έχει μετατοπιστεί από τη φυσιολογική του θέση κάτω από τον άξονα του ποδιού. Στην εξωτερική πλευρά της πτέρνας γίνεται μια τομή και το πίσω μισό του οστού της πτέρνας κόβεται και ολισθαίνει προς τα έσω, έτσι ώστε να ευθυγραμμιστεί και πάλι με το υπόλοιπο κάτω άκρο. Η πτέρνα στη συνέχεια στερεώνεται στη θέση της χρησιμοποιώντας μεταλλικές βίδες ή πλάκα.
Επιμήκυνση έξω κολώνας
Σε ασθενείς με πλατυποδία μπορεί επίσης να εμφανιστεί περιστροφή του ποδιού προς τα έξω. Για τους ασθενείς αυτούς εκτελείται μερικές φορές μια χειρουργική επέμβαση επιμήκυνσης της έξω πλευράς του ποδιού. Διενεργείται μια τομή στο εξωτερικό του ποδιού και κόβεται το μπροστινό μισό του οστού της πτέρνας. Στη συνέχεια τοποθετείται μια σφήνα οστού στην περιοχή της τομής του οστού της πτέρνας. Αυτή η σφήνα συμβάλλει στην “επιμήκυνση” του οστού της πτέρνας και περιστρέφει το πόδι στην σωστή θέση. Η σφήνα συγκρατείται συνήθως με βίδες ή πλάκα. Η σφήνα μπορεί να ληφθεί από τη λεκάνη (ή το ισχίο) του ίδιου του ασθενούς ή από πτωματικό παρασκεύασμα.
Αρθρόδεση της πρώτης ταρσομεταταρσίου άρθρωσης
Η πτώση της ποδικής καμάρας μπορεί να οδηγήσει την έσω πλευρά του ποδιού προς το μεγάλο δάκτυλο να σηκώνεται πάνω από το έδαφος. Ο χειρουργός σας μπορεί να εκτελέσει μία ειδική οστεοτομία του σφηνοειδούς οστού στην έσω πλευρά του ποδιού για να θεραπεύσει αυτό το πρόβλημα. Στην περίπτωση αυτή, μια σφήνα από κόκαλο τοποθετείται στο άνω τμήμα του οστού για να ωθήσει όλη την έσω πλευρά του ποδιού προς τα κάτω, δηλαδή προς το έδαφος. Μια εναλλακτική λύση είναι να εκτελεστεί αρθρόδεση της 1ης ταρσομετατάρσιας άρθρωσης. Στην περίπτωση της αρθρόδεσης, το οστό ωθείται προς τα κάτω στο ύψος μιας άρθρωσης στη μέση του ποδιού και τα οστά ενώνονται σε αυτή τη θέση. Και οι δύο επεμβάσεις περιλαμβάνουν μια τομή στη ράχη του ποδιού. Μπορεί να χρησιμοποιηθούν βίδες ή μια πλάκα για να διατηρηθεί η σφήνα στη θέση της ή για να ενωθεί η άρθρωση.
Επεμβάσεις τενόντων και συνδέσμων
Ο οπίσθιος κνημιαίος τένοντας καταλήγει κάτω από την ποδική καμάρα και συμμετέχει στη διατήρησή της. Συχνά τεντώνεται και δυσλειτουργεί σε ασθενείς με πλατυποδία. Ο τένοντας που πάσχει συχνά απαιτεί αφαίρεση – εκτομή αν είναι παχύς ή σχισμένος. Συνήθως ο τένοντας που λυγίζει τα μικρά δάκτυλα μπορεί να μεταφερθεί και να χρησιμοποιηθεί στη θέση του οπίσθιου κνημιαίου (τενοντομεταφορά) για να στηρίξει την καμάρα. Η καταπόνηση στην πλατυποδία μπορεί επίσης να οδηγήσει σε σχίσιμο των συνδέσμων που στηρίζουν την καμάρα και κυρίως του πελματιαίου πτερνοσκαφοειδούς συνδέσμου, που ονoμάζεται και spring ligament. Αντίστοιχα μπορεί να προσβληθεί ο σύνδεσμος στην έσω πλευρά της ποδοκνημικής, που ονομάζεται δελτοειδής σύνδεσμος. Ο χειρουργός σας μπορεί να αποφασίσει να επισκευάσει αυτές τις δομές εάν έχουν υποστεί σημαντική ζημία. Τέλος, η κατάσταση της πλατυποδίας συνδέεται συχνά με τον σφιχτό Αχίλλειο τένοντα. Αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί με μια χειρουργική επέμβαση επιμήκυνσης του τένοντα για το τέντωμα των μυϊκών ινών της γαστροκνημίας.
Διπλή ή τριπλή αρθρόδεση
Σε πιο προχωρημένα στάδια της πλατυποδίας, οι παραμορφώσεις είναι συχνά δύσκαμπτες. Επίσης, μπορεί αντίστοιχα να εμφανιστεί αρθρίτιδα στις αρθρώσεις του ποδιού. Η χειρουργική διόρθωση αυτών των σοβαρών περιπτώσεων απαιτεί αρθρόδεση ενός ή περισσοτέρων αρθρώσεων. Αυτή η επέμβαση περιγράφεται ως διπλή ή τριπλή αρθρόδεση ανάλογα με τον αριθμό των αρθρώσεων που θα αρθροδεθούν. Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε τη σελίδα Τριπλή αρθρόδεση.
Τι συμβαίνει μετά την επέμβαση;
Οι ασθενείς μπορούν να επιστρέψουν σπίτι την ημέρα της χειρουργικής επέμβασης ή μπορεί να χρειαστούν διανυκτέρευση στο νοσοκομείο. Το πόδι θα τοποθετηθεί σε ένα νάρθηκα ή γύψο και θα πρέπει να διατηρηθεί ανυψωμένο για τις δύο πρώτες εβδομάδες. Σε αυτή τη φάση αφαιρούνται και τα ράμματα από τις τομές. Στη συνέχεια τοποθετείται ένας νέος νάρθηκας ή μια αφαιρούμενη μπότα με αεροθάλαμο. Είναι σημαντικό οι ασθενείς να μην βάζουν βάρος στο χειρουρημένο πόδι για έξι έως οκτώ εβδομάδες μετά την επέμβαση. Οι ασθενείς μπορεί να αρχίσουν την φόρτιση σε οκτώ εβδομάδες και συνήθως προχωρούν σε πλήρη φόρτιση 10 έως 12 εβδομάδες μετά το χειρουργείο. Για ορισμένους ασθενείς, η φόρτιση απαιτεί επιπλέον χρόνο. Μετά από 12 εβδομάδες, οι ασθενείς συνήθως μπορούν να φορέσουν παπούτσι. Συχνά χρησιμοποιούνται σε αυτή τη φάση και ελαστικές επιστραγαλίδες ή ορθοπαιδικοί πάτοι. Μπορεί επίσης να γίνει σύσταση για φυσικοθεραπεία.
Πιθανές επιπλοκές
Υπάρχουν γενικές επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση. Αυτές περιλαμβάνουν τους κινδύνους που σχετίζονται με την αναισθησία, τις λοιμώξεις, τη βλάβη σε νεύρα και αιμοφόρα αγγεία, την αιμορραγία και τη δημιουργία θρόμβων.
Ειδικότερα μετά από χειρουργική επέμβαση πλατυποδίας οι επιπλοκές μπορεί να περιλαμβάνουν διάσπαση του τραύματος ή αποτυχία επούλωσης των οστεοτομιών ή των αρθροδέσεων, που ονομάζεται ψευδάρθρωση. Αυτές οι επιπλοκές συχνά μπορούν να αποφευχθούν με τη σωστή φροντίδα των χειρουργικών τραυμάτων και σωστή αποκατάσταση. Περιστασιακά, οι ασθενείς μπορεί να παρατηρήσουν κάποια δυσφορία λόγω της ύπαρξης των μεταλλικών υλικών κάτω από το δέρμα. Η αφαίρεση των υλικών αυτών μπορεί να γίνει σε μεταγενέστερο χρόνο, εάν αυτά προκαλούν ενόχληση. Τα συνολικά ποσοστά επιπλοκών για τη χειρουργική θεραπεία της πλατυποδίας είναι χαμηλά.
Συχνές ερωτήσεις
Ποιες δραστηριότητες θα μπορέσω να κάνω μετά από μια χειρουργική επέμβαση για πλατυποδία;
Με σωστή διόρθωση της θέσης του ποδιού και μετεγχειρητική αποκατάσταση, πολλοί ασθενείς επιστρέφουν σε έναν ενεργό τρόπου ζωής. Οι χειρουργημένοι ασθενείς κατά κανόνα συμμετέχουν άνετα σε δραστηριότητες όπως πεζοπορία, ποδηλασία και οδήγηση. Ωστόσο, είναι λιγότερο πιθανό να μπορούν να συμμετέχουν σε πολύ επίπονες δραστηριότητες που απαιτούν τρέξιμο, απότομες αλλαγές κατεύθυνσης ή άλματα.
Η χειρουργική διόρθωση της πλατυποδίας θα βελτιώσει την αισθητική εμφάνιση του ποδιού μου;
Η χειρουργική διόρθωση της πλατυποδίας έχει ως κύριο στόχο τη μείωση του πόνου και την αποκατάσταση της λειτουργίας. Αν και η χειρουργική επέμβαση θα βελτιώσει πιθανώς την αισθητική εμφάνιση του ποδιού, δεν αποτελεί έναν από τους πρωταρχικούς στόχους της θεραπείας.